Beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süs olan marteniçkaların ne zaman çıkarılacağı araştırılıyor. Balkan coğrafyasında baharın gelişini kutlama geleneklerinden biri olan “marteniçka” bilekliği, Balkan göçmenlerinin yoğun yaşadığı kentlerde, baharın ilk ayı Mart’ın başlamasıyla bileklere takıldı.
MARTENİÇKALAR NE ZAMAN ÇIKARILIR?
Martın başından itibaren takılmaya başlanan marteniçkalar, ayın son günü bitiminde çıkarılır.
Marteniçka, 1 Mart’tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür.
Baharın gelişi münasebetiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar.
MARTENİÇKA NEDİR?
Bulgaristan’da da 1300’lü yıllardan bu yana baharın gelişinin “marteniçka” bileklikleriyle kutlanıyor.
Kırmızı ve beyaz iplerle örülen ve “marteniçka” adı verilen bilekliklerin baharın gelişini müjdelemek üzere takılmaya başlanması, Bulgaristan göçmenlerinin aktarımıyla Türkiye’de de yaşatılan bahar gelenekleri arasında yer alıyor. Göçmenlerin yanı sıra bu geleneği öğrenenlerin artan talebiyle marteniçka yapımı da ilgi görüyor.
MARTENİÇKA İPLERİNİN ANLAMI NE?
Otantik bir sanat niteliğinde olan halkın güzellik ve estetik duygusu daha geç dönemlerde marteniçkalarda da kendini gösterir. Önceleri kırmızı-beyaz yünden yapılan marteniçkalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilir.
Marteniçkaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise; “Pijo ve Penda” adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.
Marteniçkalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.
